تضمین نفوذ بلند مدت روسیه در ایران از طریق ساخت چهار نیروگاه هسته ای

هدف روسیه از این توافق ترویج انرژی هسته ای به « کشورهای دوست » و تضمین نفوذ بلند مدت در بحبوحه تجاوز این کشور به اوکراین است.

به گزارش “راهبرد انرژی“،روس اتم ، شرکت دولتی انرژی هسته ای روسیه روز بیست و ششم ماه سپتامبر اعلام کرد که با ایران بر سر ساخت چهار واحد نیروگاه هسته ای به توافق رسیده است. هدف روسیه از این توافق ترویج انرژی هسته ای به « کشورهای دوست » و تضمین نفوذ بلند مدت در بحبوحه تجاوز این کشور به اوکراین است. به گزارش رسانه های دولتی ایران ، نیروگاههایی که بر سر ساخت آنها توافق شده است ، در استان هرمزگان واقع در جنوب ایران احداث خواهد شد. ارزش این قرارداد بیست و پنج میلیارد دلار اعلام شده و ظرفیت کل تولید برق این پروژه پنج هزار مگاوات خواهد بود. روسیه پیش از این نیز در احداث نخستین نیروگاه هسته ای ایران در بوشهر که سال 2011 به بهره برداری رسیده ، با این کشور همکاری کرده است. به نظر می رسد روسیه با اعلام مشارکت جدید در ساخت نیروگاه هسته ای ، آن هم درست پیش از بازگشت احتمالی تحریم های سازمان ملل علیه ایران ، به دنبال نشان دادن همبستگی با تهران و ایفای نقش میانجی در گفتگوهای هسته ای با دولت آمریکا به رهبری ترامپ است.

موضوع نیروگاه های هسته ای همچنین در دیدار ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه و الکساندر لوکاشنکو رییس جمهور بلاروس که روز بیست و ششم ماه جاری برگزار شد ، مطرح شده است. رییس جمهور بلاروس پیشنهاد ساخت نیروگاه جدیدی در این کشور با هدف تامین برق مناطق شرقی اوکراین که تحت اشغال روسیه قرار دارد ، مطرح کرده است. رییس جمهور روسیه در پاسخ به این پیشنهاد گفت:« هیچ مشکل مالی وجود ندارد. » رییس جمهور روسیه روز بیست و پنجم ماه سپتامبر در حاشیه یک کنفرانس بین المللی مرتبط با انرژی هسته ای در مسکو با مین آنگ هلینگ فرمانده ارتش نظامی میانمار دیدار و درباره همکاری در پروژه های نیروگاه هسته ای گفتگو کرد. روسیه و میانمار ماه مارس توافق کرده بودند که برای ساخت « راکتورهای کوچک مدولار (SMR ) » و بهره برداری صلح آمیز از انرژی هسته ای همکاری کنند. در صورت تحقق این توافق ، میانمار برای نخستین بار به نیروگاه هسته ای دست خواهد یافت.

بر اساس گزارش سالانه شرکت روس اتم ، درآمد حاصل از فعالیت های خارجی این شرکت از جمله ساخت نیروگاه های هسته ای در خارج از کشور و صادرات اورانیوم غنی شده در سال 2024 به هفده میلیارد و نهصد میلیون دلار رسیده که در مقایسه با سال 2021 ( قبل از حمله به اوکراین ) دو برابر شده است. روسیه تا اواخر سال 2024 در هفت کشور از جمله بنگلادش ، ترکیه ، مجارستان و مصر در مجموع در حال ساخت بیست و دو واحد نیروگاه اتمی است. همچنین این شرکت ماه اوت سال 2025 پروژه ساخت نیروگاه هسته ای در قزاقستان واقع در آسیای میانه را آغاز کرده است.

مشارکت در پروژه های ساخت ، بهره برداری و حتی از رده خارج کردن نیروگاه های هسته ای بدون شک چندین دهه طول خواهد کشید. بنابراین مشارکت روسیه در چنین پروژه هایی این امکان را به مسکو می دهد که نفوذ بلند مدت خود را در کشورهای طرف قرارداد حفظ کند. با توجه به چنین نتایجی ، نگرانی های فزاینده درباره افزایش وابستگی به انرژی هسته ای روسیه وجود دارد ، به طوری که این نگرانی ها حتی در محافل سیاسی و کارشناسی آمریکا و اروپا نیز مطرح می شود.

منبع: https://www.nikkei.com/