به گزارش “راهبرد انرژی“، بسیاری از تحلیلگران در عرصه های مختلف معتقدند ترامپ در صورت ورود به کاخ سفید، “تحریم هایی بر ایران تحمیل و صادرات نفت ایران را ممنوع خواهد کرد” و گفته می شود او در اجرای تحریم ها علیه ایران قاطع خواهد بود که به معنای کاهش صادرات نفت و افزایش قیمت آنست.
اخیرا پرسش‌های زیادی درباره سرنوشت صادرات نفت ایران در صورت پیروزی دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در انتخابات آینده ریاست جمهوری این کشور مطرح شده است. بسیاری از تحلیلگران در عرصه های مختلف معتقدند ترامپ در صورت ورود به کاخ سفید، “تحریم هایی بر ایران تحمیل و صادرات نفت ایران را ممنوع خواهد کرد” و گفته می شود او در اجرای تحریم ها علیه ایران قاطع خواهد بود که به معنای کاهش صادرات نفت و افزایش قیمت آن است.
اما واقعیت اینست که در صورت پیروزی ترامپ، تحریم جدیدی علیه ایران اعمال نخواهد شد زیرا تحریم های قبلی همچنان به قوت خود باقی است و فقط مساله اجرای آنها مطرح است. همچنین با اجرای سختگیرانه تر تحریم های ایران در صورت پیروزی ترامپ، قیمت نفت افزایش پیدا نخواهد کرد بلکه برعکس، ممکن است کاهش هم پیدا کند.
پس از خروج ترامپ از برجام در سال 2018 و تشدید تحریم ایران، تصور اینست که صادرات نفت ایران به شدت کاهش پیدا کرد ولی در واقع میزان کاهش صادرات نفت ایران بسیار بیشتر از چیزی بود که رسانه ها اعلام کردند زیرا ایران با کمک دیگر کشورها و به شیوه های مختلف که فقط متخصصان می توانند آن را دنبال کنند، به صادرات نفت خود ادامه داد. در اوایل ریاست جمهوری جو بایدن نیز رسانه ها خبرهایی درباره افزایش صادرات نفت ایران منتشر کردند ولی واقعیت اینست که افزایشی در کار نبود. کل مساله این بود که محموله هایی که به صورت پنهانی صادر می شد، علنی‌تر شد. دولت بایدن تحریم های دولت ترامپ علیه ایران را لغو نکرد بلکه آنها را حفظ کرد اما دور زدن تحریم ها را نادیده گرفت.
در خصوص علت چشم بستن دولت بایدن به روی صادرات نفت ایران چند نکته مطرح است. نخست آنکه، بایدن در ابتدای ریاست جمهوری خود به دنبال احیای توافق هسته ای بود و تا زمانی که مذاکرات در وین در این باره ادامه داشت، برای آنکه ایران در مذاکرات شرکت کند لازم بود تحریم ها نادیده گرفته شود ایران از این فرصت استفاده کرد و تولید و صادرات نفت را افزایش داد. دوم اینکه، با به بن بست رسیدن مذاکرات هسته ای، دولت بایدن در صدد تشدید فشار بر ایران از طریق کاهش صادرات نفت این کشور برآمد ولی با شروع حمله روسیه به اوکراین و تحریم نفت و گاز روسیه، بایدن مجبور شد به نادیده گرفتن صادرات نفت ایران ادامه دهد تا قیمت نفت افزایش شدیدی پیدا نکند. حتی به ایران برای صدور نفت به اروپا برای جبران کاهش صادرات نفت روسیه چراغ سبز داده شد. سوم اینکه، با مهار شدن تاثیر تحریم نفت و گاز روسیه بر بازار نفت، مبارزات انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا شروع شد و بایدن مجبور شد برای پایین نگه داشتن قیمت نفت، باز هم چشم خود را به روی صادرات نفت ایران ببندد که نتیجه آن، افزایش تولید و صادرات نفت ایران بود.
آمار دقیقی درباره صادرات نفت ایران در دست نیست ولی گزارش شرکت “کپلر” که حرکت نفتکش ها در جهان را دنبال می کند نشان می دهد صادرات نفت خام و فرآورده های نفتی ایران از طریق دریا، در دوره بایدن به طور مستمر افزایش یافته است. طبق برآورد این شرکت، صادرات نفت ایران در سال 2023 به میزان 400 هزار بشکه در روز و در هفت ماه نخست سال 2024 به میزان 200 هزار بشکه در روز افزایش یافت و پیش بینی می شود صادرات کنونی نفت ایران از طریق دریا حدود یک میلیون و 800 هزار بشکه در روز باشد. اما آمار واقعی احتمالا به علت قاچاق نفت و صادراتی که از مسیر زمینی به کشورهای همسایه صورت می گیرد، احتمالا بیشتر از این رقم است.
پیش بینی می شود کامالا هریس در صورت پیروز شدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، سیاست بایدن درباره ایران را ادامه دهد و شاهد همکاری بیشتر بین دولت هریس و نظام ایران به خصوص بعد از تحولات اخیر در فلسطین و لبنان خواهیم بود. همچنین اکثر تحلیلگران معتقدند اگر ترامپ در انتخابات پیروز شود، تحریم ها علیه ایران را تشدید خواهد کرد که نتیجه آن افزایش قیمت نفت خواهد بود. اما شواهد تاریخی نشان می دهد ترامپ تنها در صورتی تحریم ایران را تشدید خواهد کرد که کشورهای خلیج فارس با افزایش تولید نفت خود، کاهش عرضه نفت ایران را جبران کنند. به این ترتیب قیمت نفت افزایش نخواهد یافت بلکه برعکس ممکن است کاهش هم پیدا کند زیرا صادرات نفت ایران به علت مهارت پیدا کردن ایران در دور زدن تحریم ها با کمک دیگر کشورها، کاهش نخواهد یافت. خلاصه اینکه صرفنظر از اینکه چه کسی در انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا پیروز شود، تاثیر ایران بر قیمت نفت، منفی خواهد بود.
