به گزارش “راهبرد انرژی“، پس از آن که ایران با شلیک دهها موشک و پهپاد به کشته شدن هفت مستشار نظامی خود در حمله اسرائیل به کنسولگری این کشور در دمشق پاسخ داد، آمریکا به رغم آن که تاکید کرده بود از این حمله اسرائیل مطلع نبوده است ولی سامانه های پدافندی خود را برای دفاع از اسرائیل در برابر ایران به کار گرفت. با اینحال سخنگوی ارتش اسرائیل پس از تشکیل جلسه کابینه امنیتی اعلام کرد ماجرا هنوز پایان نیافته است که اشاره به احتمال پاسخ دادن اسرائیل به حمله ایران دارد.
حدود هفت ماه تجاوز اسرائیل به غزه و پیامدهای آن در دریای سرخ که شامل حملات شبه نظامیان حوثی به کشتی های متعلق به اسرائیل یا کشتی هایی می شود که برای اسرائیل کالا جابجا می کنند، بر اقتصاد کشورهای منطقه به خصوص مصر تاثیر منفی گذاشته و اقتصاد ترکیه نیز از این تاثیرات در امان نبوده است. به خصوص که دولت تندرو نتانیاهو بدون آن که بتواند به هیچ یک از اهدافش در جنگ غزه دست یابد، در صدد گسترش دامنه جنگ به خصوص به سمت جبهه شمالی با لبنان و حتی کشاندن ایران به این جنگ است.
3-ترکیه روابط اقتصادی گسترده ای با ایران و اسرائیل دارد که عوامل ژئوپلتیک و اقتصادی و فرهنگی در شکل گیری آن نقش داشته است. در سال 2023 ارزش صادرات ترکیه به ایران به 3.31 میلیارد دلار و ارزش واردات ترکیه از ایران به 2.18 میلیارد دلار رسید که عمدتا شامل گاز طبیعی و محصولات فلزی و کشاورزی می شود. همچنین دوطرف توافقنامه های متعددی با هدف رساندن مبادلات تجاری خود به 30 میلیارد دلار در سال امضا کرده اند. ترکیه به رغم تلاش برای متنوع کردن منابع انرژی خود، همچنان از واردکنندگان بزرگ گاز طبیعی از ایران است و نمی تواند آن را نادیده بگیرد و به همین علت است که در برابر تحریم های آمریکا علیه صادرات نفت و گاز ایران مقاومت کرد.
4-ارزش صادرات ترکیه به اسرائیل در سال 2022 به 7 میلیارد دلار و ارزش واردات از اسرائیل به 2.33 میلیارد دلار رسید و دوطرف در بخش های مختلف به خصوص بخش فناوری پیشرفته و ساختمان سازی و کشاورزی و گردشگری و گاز طبیعی با یکدیگر همکاری می کنند. به رغم تنش های سیاسی گاه و بی‌گاه در روابط ترکیه و اسرائیل، لابی های اقتصادی و تجاری در هر دو کشور بر دولت فشار آورده اند تا مسائل اقتصادی را از اختلافات سیاسی جدا بداند هرچند تنش های سیاسی همواره روابط اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است.
5-روابط ترکیه با ایران و اسرائیل با توجه به اقتصاد در حال رشد ترکیه، پیچیده و در هم تنیده است. ترکیه به هر دو کشور نیاز دارد هرچند به علت همسایگی و روابط تاریخی و فرهنگی، کفه ایران سنگین تر است. با اینحال تعهدات سیاسی و نظامی ترکیه موجب شده است این کشور به سمت آمریکا گرایش داشته باشد که طبعا حامی اسرائیل است. در سناریوی فرضی وقوع جنگ بین ایران و اسرائیل، آمریکا می تواند کمک راهبردی در اختیار ترکیه قرار دهد. آمریکا حفظ ثبات در منطقه و آزادی کشتیرانی در آبراههای حیاتی و امنیت جریان انرژی و جلوگیری از تبدیل شدن برخوردهای منطقه ای به بحران های جهانی را در اولویت قرار داده است و طبعا ترکیه به همکاری با آمریکا برای تقویت امنیت منطقه و کاهش تهدیدات نظامی گرایش دارد.
6-ترکیه در صدد است نقش آتش نشان را در منطقه ایفا کند و برای این کار خود انگیزه های متعددی دارد. اولین انگیزه ترکیه، جدال شدید بر سر رهبری منطقه است که دستیابی به آن بر جایگاه سیاسی منطقه ای و جهانی ترکیه تاثیر می گذارد. انگیزه دیگر ترکیه، جلوگیری از تاثیر احتمالی جنگ بین ایران و اسرائیل بر اقتصاد ترکیه است چرا که در صورت وقوع جنگ، تجارت ترکیه و جایگاه آن به عنوان شاهراه انرژی تحت تاثیر قرار می گیرد و قیمت نفت و گاز افزایش می یابد که تورم در ترکیه را به دنبال خواهد داشت. همچنین وقوع جنگ جدید در منطقه، بر بخش گردشگری ترکیه که یکی از منابع اصلی درآمد ارزی این کشور است، تاثیر خواهد گذاشت و سرمایه گذاران را فراری خواهد داد. به همین علت دولت ترکیه برای فرونشاندن تنش ها و جلوگیری از تبدیل شدن آن به جنگ تمام عیار تلاش می کند.
ترجمه: اداره رسانه های خارجی
