به گزارش “راهبرد انرژی“، رشد اقتصاد جهانی برای سال 2023 بالغ بر 2.9 درصد و برای سال 2024 بدون تغییر معادل 2.6 درصد برآورد میشود. پیشبینی میشود تقاضای جهانی نفت در سال 2023، به میزان 2.5 میلیون بشکه در روز رشد نماید و کشورهای غیر OECD با رشد سالانه قوی برابر با 2.4 میلیون بشکه در روز، نقش اصلی را در این افزایش بازی میکنند. در این بین، چین به دلیل کاهش محدودیتهای همهگیری کرونا و بهبود اقتصادی، با بالاترین رشد سالانه تقاضا یعنی 1.2 میلیون بشکه در روز محرک اصلی رشد تقاضای کشورهای غیر OECD بهشمار میرود.
از بعد عرضه، پیشبینی میشود در سال 2023 عرضه نفت غیراوپک 1.8میلیون بشکه در روز رشد نماید. 70 درصد از این رشد به دلیل افزایش سالانه تولید نفت ایالات متحده به میزان 1.3 میلیون بشکه در روز است. عرضه نفت غیر اوپک در سال 2024، با رشد سالیانه حدود 1.4 میلیون بشکه در روز به مقدار 69 میلیون بشکه در روز برآورد میشود. در سال 2024، تقاضای بازار برای نفت اوپک، برابر 29.9 میلیون بشکه در روز برآورد میشود که در اینصورت در حدود 800 هزار بشکه در روز بیشتر از تقاضای سال 2023 خواهد بود.
قیمت سبد نفت اوپک در ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر به میزان 6.86 دلار در هر بشکه یا 7.5 درصد کاهش یافت و به 84.82 دلار در هر بشکه رسید. طی ماه نوامبر انتظارات معاملهگران در رابطه با جهت سیاستهای پولی انقباضی فدرال رزرو و دادههای اقتصادی ناامیدکننده چین و آلمان موجب فشارهای مضاعف بر قیمت نفت شد. ساختار منحنی فوروارد برای قراردادهای آتی هر سه نفت خام شاخص برنت در بورس لندن، WTI در بورس نایمکس و عمان در بورس دوبی در ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر تضعیف شد و قراردادهای آتی WTI با زمان انقضای نزدیکتر در نیمه دوم ماه نوامبر برای اولین بار از ماه ژوئن به شرایط کونتانگو وارد شد. این شرایط به معنای احساس معاملهگران بازار نسبت به وقوع مازاد عرضه در کوتاهمدت است. اختلاف قیمت نفت خام سبک شیرین نسبت به قیمت نفت خام سنگین ترش در آسیا در ماه نوامبر به دلیل در دسترس بودن حجم بالای نفت خام شیرین تضعیف شد.
پیشبینی میشود در سال 2024 تقاضای جهانی نفت 2.2 میلیون بشکه در روز رشد نموده و به طور متوسط به 104.4 میلیون بشکه در روز برسد. پیشبینی میشود علت رشد تقاضای نفت، رشد قوی در تولید ناخالص داخلی جهانی به دلیل بهبود مستمر اقتصاد چین باشد.
حجم ذخیرهسازی تجاری نفت در کشورهای عضو OECD در ماه اکتبر 2023 به میزان 12.8 میلیون بشکه نسبت به ماه سپتامبر کاهش داشتهاست. به این ترتیب، با حجم 2818 میلیون بشکه، میزان ذخیرهسازیها در این ماه، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 45 میلیون بشکه بیشتر اما نسبت به میانگین پنجسال اخیر 66 میلیون بشکه کمتر و نسبت به میانگین پنجسال 2019-2015 نیز 128 میلیون بشکه پایینتر است.
در ماه نوامبر، نرخ کرایه تکمحموله کشتیهای غولپیکر حملکننده نفت خام (VLCC) بهویژه در مسیر خاورمیانه به شرق، در مقایسه با مدت مشابه ماه قبل بهمیزان 30 درصد افزایش یافت.
واردات نفت خام چین در ماه اکتبر نسبت به ماه سپتامبر افزایش پیدا کرد و با 4 درصد رشد ماهانه به طور متوسط به 11.6 میلیون بشکه در روز رسید. دادههای ماه نوامبر نشان میدهد، واردات نفت خام افت کرده و به 10.4 میلیون بشکه در روز رسیدهاست. صادرات فرآوردههای نفتی چین در ماه اکتبر 8 درصد کاهش یافت که دلیل آن کاهش صادرات بنزین، نفتا و سایر فرآوردههای نفتی بود.
در آسیا، میانگین سودهای پالایشی برای نفت خام شاخص عمان در ماه نوامبر، با 23 سنت در هر بشکه کاهش به 6.19 دلار در هر بشکه رسید. در آسیا در ماه نوامبر، میانگین بهرهبرداری از پالایشگاهها در 5 کشور برگزیده شامل: ژاپن، چین، هند، سنگاپور و کره جنوبی به 96.2 درصد معادل 27.44 میلیون بشکه در روز خوراک پالایشگاهی، افزایش یافت که به ترتیب، 0.9 درصد و 265 هزار بشکه در روز بالاتر از ارقام مشابه در ماه اکتبر بودند.
تولید نفت خام ایران در ماه سپتامبر نزدیک به 3.2 میلیون بشکه در روز رسیده و صادرات آن به حدود 1.45 میلیون بشکه در روز افزایش یافت که نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشتهاست. در ماههای اخیر به دلیل کاهش عرضه نفت روسیه و ارائه تخفیفهای مناسب در قیمت نفت خام ایران برای معاملهگران فعال در بازارهای آسیایی (بین 9 تا 10دلار تخفیف به ازای هر بشکه نفت خام برنت در ماه سپتامبر)، پالایشگاههای مستقل چین حجم چشمگیری از نفت ایران را خریداری نمودند. به دلیل تجارت بالای نفتی و غیرنفتی بین ایران و چین، در صورت رکود اقتصادی در چین،تکانههای آن موجب آسیب به اقتصاد ایران خواهد شد.
بر اساس برآورد اوپک از چشمانداز نفت جهان در سال 2045، پیشبینی میشود تقاضای جهانی نفت در میانمدت حدود 10.6 میلیون بشکه در روز افزایش یابد و از 99.6 میلیون بشکه در روز در سال 2022 طی 6 سال به سطح 110.2 مییلون بشکه در روز در سال 2028 برسد. بعد از این سال، رشد تقاضا بهطور فزایندهای کاهنده میشود و در سال 2040 تقاضای جهانی نفت به 115.4 میلیون بشکه در روز خواهد رسید. در پنجسال آخر دوره پیشبینی، رشد تقاضای جهانی نفت محدود بوده و تا سال 2045 به سطح 116 میلیون بشکه در روز افزایش مییابد. قیمت اسمی نفت تا سال 2045 به 150 دلار در هر بشکه خواهد رسید. همچنین برآورد میشود ظرفیت پالایشی در میانمدت (تا سال 2028) بالغ بر 6.6 میلیون بشکه در روز و تا سال 2045 حدود 19.2 میلیون بشکه در روز افزایش یابد و عمده افزایش در کشورهای درحال توسعه بهویژه در خاورمیانه (1.6 میلیون بشکه در روز) و آسیا -پاسیفیک (3.1 میلیون بشکه در روز) و آفریقا (1.2 میلیون بشکه در روز) خواهد بود.