به گزارش “راهبرد انرژی“، انرژی ارزان روسیه منبع اصلی مزیت رقابت جهانی آلمان بود، اما اکنون روسها، اروپا و آلمان را مجبور میکنند تا تاوان جنگ روسیه را بپردازند. بنابراین اتخاذ یک استراتژی امنیت انرژی در سطح اتحادیه اروپایی مورد نیاز است.
اخیرا وقتی از رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان درباره آینده بحران انرژی در زمستان سوال شد؛ وی با نگرانی پاسخ داد، هیچ چیز نمیدانم، همه چیز احتمال دارد. این پاسخ کوتاه همان چیزی است که اکنون دولتها، صنایع و مردم اروپا نیز آن را تکرار میکنند.
هنگامی که خطوط لوله نورد استریم 1 برای یک دوره ۱۰ روزه تعمیرات بسته شد، مشکلات عدیدهای به وجود آمد. همچنانکه گزارش وضعیت عرضه آژانس شبکه فدرال نشان میداد هیچ گازی در سه نقطه اتصال گاز روسیه در مرز شرقی آلمان جریان نداشت. آژانس همچنین تاکید کرد که اوضاع در حال بدتر شدن است.
خط لوله نورد استریم ۱ حدود ۵۸ درصد گاز سالانه آلمان را تامین میکند. از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین، قیمت گاز اروپایی TTF بیش از ۱۳۰ درصد افزایش یافته و به بیش از ۱۷۰ یورو در هر مگاوات ساعت رسیده است. از اواخر ژوئن، پس از کاهش ۶۰ درصدی عرضه توسط روسیه، برلین مرحله دوم طرح اضطراری ملی گاز خود را شروع کرد که درواقع تنها یک قدم با جیره بندی گاز فاصله دارد.
آلمان همچنین از نروژ، هلند و بلژیک هم گاز وارد میکند، اما در شرایط کنونی با وقفه مواجه شده است. به همین دلیل آلمان در پر کردن مخازن گاز خود برای ایجاد ذخایر در زمستان ناموفق بوده است.
در آغاز ماه جولای، مازاد تجاری آلمان به دلیل افزایش قیمت گاز به کسری تبدیل شد، چراکه ثروت این کشور عمدتا توسط صنایع انرژی بر تولید میشوند که هزینههای واردات آنها در حال حاضر افزایش یافته است.
تورم در اروپا به بالاترین حد خود سیده است؛ رکود اقتصادی در پیش بوده و ارزش یورو برای نخستین بار از سال ۲۰۰۲ با دلار برابر شد. انرژی ارزان روسیه منبع اصلی مزیت رقابت جهانی آلمان بود؛ اما اکنون روس ها، اروپا و آلمان را مجبور میکنند تا تاوان جنگ پوتین را بپردازند.
گزینههای تامین انرژی آلمان ناقص، ناکارآمد و نامناسب هستند. هابک، وزیر اقتصاد آلمان، کارخانههای زغالسنگ را دوباره فعال میکند و به مردم میگوید زمان دوش گرفتن خود را کوتاهتر کنند. او در حال ایجاد شرایط لازم برای ساخت پایانههای ثابت گاز طبیعی مایع است. علاوه بر این، او در حال اجاره ترمینالهای شناور است و تلاش میکند نظر حکام خلیج (فارس) را درمورد منابع جایگزین ال ان جی جلب کند، درحالیکه اینها امتیازات دردناکی برای یک سیاستمدار عضو حزب سبز هستند. اما هابک عجله دارد و به دنبال یک راه حل عملگرایانه است. چراکه اوضاع در زمستان بدتر هم میشود، زیرا دولت آلمان مصرف خانوادهها را نسبت به صنایع در اولویت قرار داده است. درحالیکه برخی شرکتها میگویند جیره بندی گاز میتواند آنها را مجبور به تعطیلی دائمی فعالیتهایشان کند.
دولت به تازگی قانونی را تصویب کرده که به آن اجازه میدهد شرکتهایی را که از شوک انرژی آسیب دیدهاند، نجات دهد. شرکت واردکننده گاز یونیپر اولین درخواستکننده بود. از طرف دیگر ممکن است قیمت بنزین هم سه برابر شود.
این چشم انداز وخیم باعث شده است تا دموکراتهای آزاد لیبرال (که در دولت فعلی حضور دارند) و اپوزیسیون محافظه کار دموکرات مسیحی از تصمیم برلین برای تعطیلی سه نیروگاه هستهای آلمان تا پایان سال انتقاد کنند. این تصمیمی بود که ائتلاف محافظهکار- لیبرال آنگلا مرکل در سال ۲۰۱۱ پس از فاجعه نیروگاه فوکوشیما در ژاپن اتخاذ کرد. از آن زمان، آلمان سرمایهگذاری در فناوری انرژی هستهای غیرنظامی را متوقف و به سمت انرژی تجدیدپذیر حرکت کرد. این انتقادات در حالی صورت میگیرد که آنها تنها میتوانستند 6 درصد از نیاز برق کشور را تامین کنند. ضمن آنکه صنایع به گرمای گاز نیاز دارند نه برق.
بحران گاز در نیروگاه اقتصادی اتحادیه اروپایی باعث ایجاد نگرانی در سراسر این قاره خواهد شد. تاکنون روسیه به طور کامل یا جزئی عرضه گاز را به ۱۰ کشور اتحادیه اروپا قطع کرده است. مشکل اینجاست که هیچ قاعده اشتراک گازی در اروپا وجود ندارد و تعداد اندکی توافق دوجانبه انرژی سطحی منعقد شده است و کشورهایی که سهم روسیه در تامین گاز آنها زیاد نیست همچون فرانسه، هلند، اسپانیا، بلژیک – به آن ملحق نشدهاند.
آنچه اکنون مورد نیاز است، اتخاذ یک راهبرد امنیت انرژی در سطح اتحادیه اروپایی است. پوتین از تهدید قطع گاز برای شکستن مقاومت اجتماعی و اراده سیاسی آلمان استفاده میکند، اما این تهدید درواقع برای تمام اروپا است.
ترجمه: شورای راهبردی روابط خارجی