به گزارش “راهبرد انرژی“، جنبش طالبان ممکن است، سفارت خود را در تهران از دست بدهد. این پیشنهاد از سوی اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مطرح شده است که به دنبال پاسخی برای مشکلات حل نشده مرزی هستند. شهرهای ایران در همجوار افغانستان همچنان با کمبود آب مواجه هستند که به تمایل طالبان برای انحصار دسترسی به رودخانه های مهم نسبت داده می شود. حسین مالکی گفت که موضوع «اقدامات غیر دیپلماتیک» و فشار بر رهبری طالبان در دستور کار مجلس است.
تهران معتقد است که طالبان عمدا رودخانه های مهمی مانند هلمند را سد می بندد تا دسترسی آن به منابع استراتژیک را مسدود کنند. مجلس بروز “فاجعه” در جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان را که شهرهای آن به دلیل خشکسالی به تدریج خالی می شود، به همین دلیل می داند. این منطقه به دلیل آب و هوای بسیار گرم و خشک خود که همراه با مشکلات رودخانه به یک فاجعه ملموس تبدیل می شود، شناخته شده است. کارشناسان ایرانی می گویند، دمای بالا در سال جاری و دوره طولانی خشکسالی منجر به تبخیر شدید آب های سطحی شده است و حتی، تالاب هامون، گروهی از آب های فرامرزی را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
آب های هیرمند سالهاست که یکی از مهمترین منابع تنش بوده است. اختلاف بر سر رودخانه، زمینه درگیری های مسلحانه ای شد که در مرز ایران و افغانستان رخ داد و در نتیجه آن، یک مرزبان ایرانی کشته شد. تهران مدعی شد که طالبان اولین کسانی بودند که به پاسگاه ساسولی شلیک کردند که “با پاسخ قاطعانه” مواجه شد. چندین شهر میان سیستان و بلوچستان و استان نیمروز وارد منطقه جنگی شدند و مقامات ارشد طالبان ایران را به عملیات زمینی تهدید کردند که تغییر بزرگی در روابط دو جانبه بوده است.
حسین امیرعبداللهیان گفت که در ماه های اخیر، رهبران دولت اسلامی از عراق، سوریه و لیبی به افغانستان پرواز کرده اند. وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: این یکی از مشکلات پیش روی طالبان است. اظهارات او توسط کابل با خصومت پذیرفته شد.
عمر نثار، محقق انستیتوی شرق شناسی آکادمی علوم روسیه و مدیر مرکز مطالعات افغانستان مدرن، گفت: کمبود سیستماتیک آب آسیب جدی به دو استان مرزی ایران وارد می کند. بنابراین، مساله آب برای تهران در حال تبدیل شدن به یک موضوع مهم سیاسی داخلی است. من شک ندارم که از همان ابتدا، مساله آب بود که در خط مقدم روابط تهران و طالبان پس از روی کار آمدن طالبان قرار داشت. تهران امتیازات خاصی را به مقامات جدید در کابل داد، اما برای کنار گذاشتن تمام اهرم های نفوذ خود بر افغانستان آمادگی نشان نداد.
نثار گفت: طالبان در اظهارات رسمی خود به کمبود آب نیز اشاره می کنند و بر پایبندی خود به توافق های قدیمی تأکید می کنند، اما موافق نیستند که متخصصان ایرانی جریان رودخانه را از سمت افغانستان بررسی کنند. به نظر من، علاوه بر پایین بودن سطح آب در داخل کشور، یکسری عوامل دیگر بر موقعیت طالبان تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، این تأثیر بازیگران خارجی است که علاقمند به تحت فشار قرار دادن طالبان علیه ایران هستند. جریان رودخانه در مناطق مرزی افغانستان توسط برخی گروه‌های قومی و قبیله ای کنترل می شود که طالبان به سادگی نمی خواهند، روابط را با آنها خراب کنند.
ترجمه: اداره کل رسانه های خارجی
