به گزارش “راهبرد انرژی“، مرتضی شاهمیرزایی امروز (سه‌شنبه، دوم مرداد) در نشست خبری پانزدهمین همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی ایران (IPF)، این همایش را از مهم‌ترین رویدادهای صنعت پتروشیمی دانست و گفت: پانزدهمین دوره این رویداد با حضور صاحب‌نظران، دانشمندان، مخترعان، سیاستمداران داخلی و خارجی و بعضی از دیپلمات‌های خارجی به صورت برخط در ۱۴ و ۱۵ مرداد برگزار میشود که در این دوره تلاش میشود، دستاوردها و آخرین تحولات صنعت پتروشیمی برای ارتقای جایگاه صنعت پتروشیمی ایران در جهان ارائه شود.
وی افزود: ارائه دستاوردهای چهار قاره جهان در صنعت پتروشیمی، بهبود فرآیندها، شناسایی آلودگی‌های محیط زیستی و پرهیز از انتشار آنها در صنعت پتروشیمی، همکاری و تقویت معنادار صنعت پتروشیمی و موسسات مالی، شرکت‌های تجاری و تولیدکنندگان، رونمایی از آخرین فرآیندهای پیشرفته، به اشتراک گذاری طرح‌ها و ایده‌های فناورانه از اهداف برگزاری این همایش است.
به گفته معاون وزیر نفت، محورهای اساسی پانزدهمین دوره این همایش شامل چشم‌اندازهای اقتصادی، فناوری و سیاست پیش‌روی صنعت پتروشیمی، کاربرد فناوری‌های دیجیتال و توسعه بالادست و پایین‌دست صنعت پتروشیمی، جهت‌گیری صنعت پتروشیمی ایران برای تکمیل زنجیره ارزش، دیپلماسی صنعت پتروشیمی و فرصت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، صادرات خدمات فنی و مهندسی و تأمین خوراک پایدار و متنوع برای پتروشیمی‌ها، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی، محیط زیست و رویکردهای فناوری‌های پاک است.
شاهمیرزایی پیگیری شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه در مشعل‌ها را از جمله اقدام‌های مهم در سه سال اخیر دانست و تصریح کرد: خوشبختانه این شرکت برنامه‌ریزی منسجمی برای تحقق این موضوع تعریف و موفقیت‌های مطلوبی را ثبت کرد.
وی با اعلام این خبر که براساس برنامه‌ریزی و همکاری هلدینگ‌های پتروشیمی همه گازهای همراه شرق و غرب کارون تا پایان سال آینده جمع‌آوری می‌شوند، گفت: گام بلند برای تحقق این هدف بهره‌برداری از پالایشگاه گاز هویزه خلیج فارس بود که با ورود صنعت پتروشیمی شاهد راه‌اندازی آن در سال گذشته بودیم که پس از فرآورش گازهای همراه در این مجتمع و استفاده از محصول به عنوان خوراک پتروشیمی‌ها، ارزش افزوده برای کشور ایجاد میشود.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ادامه داد: ان‌جی‌ال ۳۱۰۰ نیز پس از سال‌ها با برنامه‌ریزی فشرده شرکت ملی صنایع پتروشیمی و با تلاش هلدینگ اهداف امسال به بهره‌برداری رسید که روزانه گازهای همراه چند میدان را جمع‌آوری می‌کند.
شاهمیرزایی به سرمایه‌گذاری پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس و پتروشیمی مارون برای جمع‌آوری مشعل‌های شرق کارون اشاره و بیان کرد: انتظار می‌رود با همکاری تنگاتنگ شرکت ملی نفت ایران با پتروشیمی‌ها شاهد خاموشی همه فلرها باشیم و از سوزاندن ثروت ملی جلوگیری کنیم و جشن خاموشی مشعل‌ها را بگیریم.
صنعت پتروشیمی پیشتاز در مدیریت کربن
وی جذب و مدیریت کربن را از دیگر موضوعاتی دانست که در پانزدهمین همایش بین‌المللی پتروشیمی ایران مطرح میشود و گفت: ایران نیز برنامه‌ریزی در این زمینه انجام داده و شرکت ملی صنایع پتروشیمی پیشتاز این موضوع است که به‌طور جدی پیگیری میشود. مدیریت تأمین و مصرف آب و برق صنعت پتروشیمی و زنجیره تأمین و لجستیک برای تامین کالا و تجهیزات نیز از دیگر موضوع‌های این همایش است.
معاون وزیر نفت برگزاری نشست‌های تخصصی، کارگاه‌ها، نمایشگاه جانبی و نشست‌های چندجانبه را از دیگر برنامه‌های پانزدهمین دوره این همایش عنوان کرد.
شاهمیرزایی در تشریح وضع صنعت پتروشیمی تصریح کرد: بیش از ۶۵ سال از آغاز عملیات اجرایی پتروشیمی مرودشت می‌گذرد، ۲۰ سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، علی‌رغم نبود هیچ تحریمی، متأسفانه کارنامه قابل دفاعی در صنعت پتروشیمی نداریم. زیرا خوراک سرشاری برای پتروشیمی وجود داشت اما اقدام‌های مناسبی انجام نشده بود به‌طوری‌که تا سال ۱۳۵۷، ۶ مجتمع پتروشیمی با حدود ۱.۶ میلیون تن تولید واقعی و ظرفیت تولید ۳ میلیون تن در کشور وجود داشت.
وی با اشاره به اینکه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ۱۰۰ درصد نیازهای صنعت پتروشیمی از طراحی، اجرا، نصب و تأمین کالا و تجهیزات تا بهره‌برداری و تعمیرات وابستگی داشتیم و اجازه ورود متخصصان ایرانی به صنعت داده نمی‌شد، اعلام کرد: اما با برنامه‌ریزی‌های مناسب پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امروز بالغ بر ۸۰ مجتمع پتروشیمی در کشور احداث شده است.
معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه ظرفیت نصب‌شده صنعت پتروشیمی تا پایان امسال از مرز ۱۰۰ میلیون تن می‌گذرد، گفت: با غربالگری طرح‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها به سمت توسعه زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی اصلاح و تکمیل زنجیره ارزش و زنجیره تأمین آن به عنوان قله هدف‌گذاری شد.
صنعت پتروشیمی در تأمین ارز کشور خوش درخشید
شاهمیرزایی با بیان اینکه بومی‌سازی همه کاتالیست‌ها در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت تا به سرعت تا پایان دولت بومی شود، تصریح کرد: امروز اعلام می‌کنم همه کاتالیست‌های صنعت نفت؛ ۹۹ کاتالیست، جاذب و آغازگر را بومی کرده‌ایم و به قله دانش همه کاتالیست‌ها دست یافتیم و بخشی زیادی از آنها تجاری‌سازی شده است.
وی تهیه سند تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی را از دستاوردهای مهم این صنعت دانست و افزود: اصلاح اساسنامه نیز مراحل نهایی را طی می‌کند که براساس آن راهبردهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تدوین شده است.
معاون وزیر نفت ادامه داد: امروز برنامه راهبردی شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای تحقق برنامه هفتم و هشتم توسعه و چشم‌انداز ۲۰ و ۵۰ ساله صنعت پتروشیمی ترسیم شده است.
شاهمیرزایی به بازنگری طرح‌ها و پروژه‌ها و تعیین تکلیف طرح‌های متوقف و نیمه‌تمام در سه سال اخیر اشاره و بیان کرد: طرح‌های پتروشیمی در منطقه مکران به سرعت در حال اجراست و انتظار می‌رود تا سالی یک تا دو طرح تکمیل شود، اجرای طرح‌های هاب انرژی‌بر پارسیان نیز سرعت گرفته است.
وی با بیان اینکه صنعت پتروشیمی در تأمین ارز کشور بسیار خوش درخشید، گفت: تأمین حدود ۶.۵ میلیارد دلار ارز تکلیف صنعت پتروشیمی برای سال ۱۴۰۰ بود که با اقدام‌های این شرکت و همکاری پتروشیمی‌ها بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار یعنی ۲ برابر تعیین شده، ارز عرضه شد.
معاون وزیر نفت ادامه داد: فروش محصولات پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ نیز با وجود کاهش قیمت‌های جهانی شرایط مطلوبی داشت و ارزآوری مناسبی برای کشور محقق شد. با تغییر رویکرد عرضه محصولات پتروشیمی، پارسال حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان عرضه اعتباری محصولات پتروشیمی به صنایع پایین‌دست انجام شد و نزدیک یک میلیون تن عرضه محصولات در داخل را افزایش داد. این اقدام جهاد اقتصادی و انقلابی برای صنعت بود.
پرسش و پاسخ خبرنگاران
معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این نشست در پاسخ به پرسش رسانه «نفت ما» درباره توسعه فناوری ها و بومی سازی در صنعت پتروشیمی، اظهار کرد: در زمینه مشارکت شرکت‌های غربی و شرقی برای توسعه فناوری‌ها و بومی‌سازی صنعت پتروشیمی ما یک حرف بیشتر نداریم و آن این است که ایران در جایگاهی قرار گرفته است که می‌تواند کالا و تجهیرات و موادشیمیایی را طراحی و تولید کند و چالش ما درحوزه دانش فنی است که اقدام‌های مطلوبی در این بخش انجام شده است که بخشی از آنها قابل بیان نیست اما سبب شده است به رشد قابل توجهی در این بخش دست یابیم.
توسعه فناوری ها و بومی سازی
مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز در این باره افزود: راهبرد ما در حوزه کاتالیست مشخص است و شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این زمینه اقدام‌های حمایتی انجام داده و بیشتر کاتالیست‌ها در کشور در حال تولید است و شرکت‌های خارجی نیز در این زمینه در ایران فعال هستند.
به تازگی نیز یک شرکت ایرانی اعلام کرده است که قادر به تولید کاتالیست وارداتی MEG است و با پیگیری‌های مجدانه شرکت ملی صنایع پتروشیمی و تست این کاتالیست از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، تولید این کاتالیست به تأیید رسید و امیدوار هستیم با تولید آن از واردات آن نیز بی‌نیاز شویم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه یک شرکت خارجی تولیدکننده کاتالیست نیز قرار است در همایش IPF حضور داشته باشد، گفت: حضور این شرکت در این همایش به دلیل معرفی فناوری‌های تازه است وگرنه ما دراین همایش بنا نداریم از شرکت‌هایی که کاتالیست تولید می‌کنند دعوت کنیم تا به واردات کاتالیست بپردازند در حالی که در داخل نمونه داخلی داریم.
موافقت نامه طرح‌های زنجیره ارزش
مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اعمال نکردن تخفیف خوراک طرح‌هایPDH/PP نیز گفت: در آیین‌نامه تخفیف ایرادهای بسیاری وارد بود. برای نمونه در مورد خوراک پروپان به عنوان یک خوراک گاز مایع پرسشی مطرح بود که در گروه خوراک‌های مایع قرار گیرد که اعتقاد شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز این است که PDH در گروه خوراک‌های مایع باشد تا مشمول تخفیف شوند.
عباس‌زاده درباره موافقت‌نامه‌های اصولی صادرشده برای طرح‌های زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی بیان کرد: طرح‌های زنجیره ارزش به هلدینگ‌های پتروشیمی معرفی شده که به جز چند طرح، تکلیف همه آنها مشخص شده و به صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی معرفی شده‌اند.
آیین نامه تخفیف خوراک
وی همچنین در مورد پرسش رسانه «انرژی نیوز» درباره اقدام‌های انجام شده برای آیین‌نامه تخفیف خوراک مایع تصریح کرد: این آیین‌نامه سال ۹۴ ابلاغ شد که مشکلاتی در آن وجود داشت که احصاء شد. یکی از مشکلات اساسی این آیین‌نامه، یکپارچه دیدن یک زنجیره بود به این معنی که برای نمونه یک فرد باید دو میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌کرد که به انتهای زنجیره می‌رسید تا از تخفیف خوراک استفاده کند، نکته دوم هم تخفیف‌های مایع بود که بسیار کم دیده شده بود.
مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: با بررسی‌ها و رایزنی‌های انجام شد، مقطعی از تکمیل زنجیره برای اختصاص تخفیف خوراک در نظر گرفته شد.
نکته دوم اینکه در این آیین‌نامه برای متانول، آروماتیک‌ها و نفتا هم تخفیف‌ها افزایش یافت و نفت خام هم مشمول تخفیف شد. البته در آیین‌نامه، تخفیف خوراک به مناطق کمتر توسعه یافته و منطقه مکران به صورت ویژه در نظر گرفته شده است.
مصوبه افزایش نرخ خوراک گازطبیعی پتروشیمی‌ها
عباس زاده در پاسخ به پرسش خبرنگار «باشگاه خبرنگاران» درباره باطل شدن مصوبه افزایش نرخ خوراک گازطبیعی پتروشیمی‌ها در روزهای اخیر گفت: نرخ خوراک گاز طبیعی به دلیل اتفاقاتی که در روسیه به دلیل جنگ با اوکراین اتفاق افتاد، با نوسان مواجه شد، دولت برای حمایت از واحدها، در یک مقطعی نرخ پنج هزار تومان را برای خوراک گاز در نظر گرفت و در مقطعی هم نرخ خوراک به هفت هزار تومان افزایش یافت، شرکت‌های صنفی نیز توجیهاتی آوردند ، مبنی بر اینکه نرخ باید به فرمول بازگردد که این نرخ به فرمول برگشت و در شهریورماه ابلاغ شد. اما در ابلاغیه اعلام شد که در چندماه اول سال باید با نرخ هفت هزار تومان قیمت خوراک گازطبیعی پتروشیمی‌ها محاسبه شود و پس از آن باید نرخ به فرمول بازمی‌گشت. با توجه به اینکه به دیوان عدالت اداری شکایت شد، قرار شد این نرخ‌ها به ابتدای سال تسری پیدا کند و نرخ به فرمول متناظر آن برمی‌گردد. شاهمیرزایی، معاون وزیر نفت نیز در این باره ادامه داد: رویکرد اصلی شرکت ملی صنایع پتروشیمی این است که در شرایط فعلی هر قدر مجتمع‌های سودآورتر باشند، توسعه صنعت نیز تسریع میشود، بنابراین سیاست همه سیاست گذاران دولت و در بخش‌های دیگر باید به سمت تولیدی شدن مجتمع‌های پتروشیمی حرکت کنند تا بتوانیم مجتمع‌هایمان را تقویت کنیم.
تولید بنزین از متانول
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره آخرین وضع طرح تولید بنزین از متانول به خبرنگار خبرگزاری «بازار» توضیح داد: نیاز کشور در شرایط فعلی به بنزین به دلیل ناترازی امری انکارناپذیر است، اما این به منزله این نیست که به توسعه زنجیره پتروشیمی که ارزش‌آفرینی بالایی دارد، بی‌توجه باشیم. متانول یکی از محصولات پتروشیمی است که قرار است به عنوان خوراک در واحدهای MTG به کار گرفته شود، حال سوال این است که این کار چه مقدار اشتغالزایی و ارزش‌آفرینی به دنبال دارد؟ آیا راهبرد درستی است؟ خیر راهبرد درستی نیست اما در کوتاه‌مدت به دلیل این که تولید متانول در ایران بالاست و برنامه‌ریزی بلندمدتی نیز برای این محصول نداشتیم و باید آن را به بازارهای جهانی از جمله چین صادر کنیم که با ریسک مواجه است، بنابراین برخی از واحدهای متانولی در ایران با مشکل مواجه می‌شدند. از این رو تولید MTG سیاست کوتاه مدت ماست. تخفیف مناسبی نیز در این بخش اعمال شده و طبیعی است که سرمایه‌گذاران هم به این بخش علاقمند شوند. هم ارزش افزوده بالایی در کوتاه مدت برای ما دارد و هم مشکل تأمین سوخت نیز حل میشود.
مرتضی شاهمیرزایی ادامه داد: اما در بلندمدت سیاست شرکت ملی صنایع پتروشیمی این است که برای محصولات پتروشیمی بازاریابی کنیم، از این رو به همه کشورها از جمله برادران ترک زبان خود اعلام می‌کنم که ایران بهشت سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی است به دلیل اینکه ذخایر عظیم نفت وگاز ایران پشتوانه تولیدات پتروشیمی ماست، راهبرد ما هم در صنعت پتروشیمی ایجاد ارزش افزوده حداکثری از محصولات خام و نیمه‌خام است.
علاقمندی ترک‌ها برای حضور در پتروشیمی ایران
شاهمیرزایی در پاسخ به پرسش شبکه ۱۴ تلویزیون ترکیه در زمینه اقدام‌های ایران برای بازار ترکیه و علاقمندی ترک‌ها برای حضور در صنعت پتروشیمی ایران اظهار کرد: ترکیه به عنوان کشور برادر، دوست و شریک راهبردی ایران، از شرکای خوب اقتصادی ایران است. در همه دولت‌ها چه دولت اصولگرا و اصلاح‌طلب، در خصوص ترکیه، سیاست اقتصادی و منطقه‌ای واحدی اتخاذ شده است، بنابراین تغییرات در دولت‌ها تغییری در رویکرد صنعت پتروشیمی با کشور ترکیه ندارد.
وی ادامه داد: شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز از سرمایه‌گذاران ترک انتظار دارد که در صنعت پتروشیمی جمهوری اسلامی ایران فعال‌تر باشند. ایران از هرگونه روابط صنعتی در حوزه تبادل کالا و تجهیزات و صادرات محصولات پتروشیمی به ترکیه استقبال می‌کند. در حوزه انتقال فناوری نیز آماده گفت‌وگو با ترک‌ها هستیم.
معاون وزیر نفت گفت: صنعت پتروشیمی ایران و ترکیه رقیب یکدیگر نیستند، بلکه مکمل هم هستند و باتوجه به اینکه رشد صنعت در ترکیه بیشتر از ایران است، از این رو این کشور می‌تواند بازار مناسبی برای محصولات پتروشیمی ایران باشد کما اینکه هم‌اکنون نیز هست.
تقدیر و قدردانی از اصحاب و فعالان رسانه
مرتضی شاهمیرزایی، معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در انتها از اصحاب رسانه و خبرنگاران حوزه انرژی که در سه سال اخیر در کنار صنعت پتروشیمی بودند و این شرکت را در طی مسیر توسعه یاری کردند، تقدیر و قدردانی کرد.
پانزدهمین همایش بین‌المللی صنعت پتروشیمی ایران (IPF) به میزبانی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با محور «فناوری پاک» ۱۴ و ۱۵ مرداد ۱۴۰۳ در سالن همایش‌های صداوسیما برگزار میشود.
