منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا گذشته از نوسانات مداوم ژئوپلیتیک با دو چالش سیاسی روبرو است: کمبود شدید آب و ضرورت تنوع بخشیدن به اقتصاد. این منطقه بیشترین تنش آبی را در سطح جهان دارد؛ 16 کشور از 25 کشوری که بیشترین تنش آبی را در جهان دارند در این منطقه واقع شده‌اند و بحرین در رتبه اول قرار دارد.

چین به عنوان خریدار اصلی نفت ایران، به سادگی اختلال در تامین منابع را نخواهد پذیرفت.روسیه یکی از ذینفعان اصلی خواهد بود.

تا زمانی که خطرات خارج از گذرگاه‌های دریایی مهم مانند تنگه هرمز و به دور از تاسیسات نفتی خلیج فارس محدود باشد، کشورهای حاشیه خلیج همچنان از خطرات ژئوپلیتیک روز افزون کنونی و افزایش قیمت‌ها سود خواهند برد.

یکی از آثار مهم ژئوپلتیک این پروژه، توانایی آن برای تبدیل شدن به یک گذرگاه انرژی است چرا که می تواند مسیر زمینی امن و کارآمدی را برای انتقال نفت و گاز از خاورمیانه به اروپا ایجاد و وابستگی اروپا به مسیرهای دریایی از جمله کانال سوئز را کاهش دهد.

اقتصادهای خلیج فارس در سال گذشته تنها 1 درصد رشد داشته‌اند و این عملکرد ضعیف ناشی از کاهش فعالیت های بخش نفتی است که انتظار می رود در پی کاهش تولید اوپک پلاس و رکود جهانی اقتصاد 3.9 درصد کاهش یابد.

چین بزرگترین وارد کننده نفت از منطقه خلیج فارس است و یک سوم نفت مصرفی چین از خلیج فارس به این کشور صادر می‌شود.

پنتاگون تصریح کرد، با اعزام ناو رزمی و جنگنده در نظر دارد از اقدام ایران در توقیف کشتی های تجاری در تنگه هرمز که مسیر اصلی حمل و نقل نفت خام جهان به شمار می آید،‌ جلوگیری کند.

عربستان سعودی و ایران میدان‌های مشترک نفتی دیگری در خلیج فارس دارند مانند میدان فروزان و احتمالا نیازمند دستیابی به توافق‌هایی در راستای همکاری به منظور تضمین بهره برداری پایدار و آسان این میدان‌ها باشند.

از منظر چین، عربستان و ایران، نه تنها به دلیل داشتن منابع انرژی بلکه به دلیل ارائه فرصت‌های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک اهمیت دارند.