به گزارش “راهبرد انرژی“،میخاو کنجرسکی در تحلیل که در وب سایت مرکز مطالعات شرق (لهستان) منتشر شد، نوشت: حزب دموکرات آزاد آلمان (که به لحاظ تعداد اعضا کوچکترین حزب این کشور محسوب می‌شود) و حزب دموکرات مسیحی/سوسیال مسیحی (CDU/CSU) پیشنهاد کرده بودند که این نیروگاه‌ها تا اواسط سال 2024 به کارشان ادامه دهند. کارشناسان متعدد، نمایندگان بخش کسب و کار و اکثریت آلمان‌ها (بر اساس اغلب نظرسنجی‌ها) با تمدید مدت استفاده از نیروگاه‌ها تا دست کم پایان بحران کنونی موافق بودند. مارکوس زودر، نخست وزیر ایالت باواریا به طور ویژه در این زمینه فعال بوده است. او به احساسات عمومی حامیان انرژی هسته‌ای اشاره و از این موضوع در مبارزات انتخاباتی ایالتی استفاده کرده است. با این حال، نه سبزها و نه حزب سوسیال دموکرات آمادگی پذیرش تغییراتی عمیق‌تر را ندارند، زیرا حوزه‌های انتخاباتی این احزاب تحت سلطه مخالفان انرژی هسته‌ای است.
پیامدهای کنارگذاشتن انرژی هسته‌ای
تعطیلی آخرین نیروگاه‌های هسته‌ای آلمان مانند سال‌های گذشته پیامدهایی برای سیستم تولید برق آلمان خواهد داشت: اول، تعطیلی واحدهایی با ظرفیت کلی 4.3 گیگاوات مستلزم افزایش تولید برق عمدتا در نیروگاه‌های زغال سنگ و گازی است. دوم، در میان مدت، مشروط بر این که کنارگذاشتن تدریجی نیروگاه‌های زغال سنگ در راستای قانون فعلی دنبال شود، نقش گاز طبیعی به عنوان یک سوخت پشتیبان در سیستمی که بر منابع انرژی تجدیدپذیر مبتنی است، پررنگ‌تر خواهد شد. آلمان با کنارگذاشتن گسترده نیروگاه‌های هسته‌ای و زغال سنگ به دهها واحد گازی جدید نیاز خواهد داشت: برآوردها نشان می‌دهد که باید تا سال 2030 واحدهایی با ظرفیت 17 تا 25 گیگاوات ساخته شود. بر اساس برنامه‌های برلین، در ساخت این واحدها باید گزینه تبدیل‌شان به واحدهای هیدروژنی در طول دهه آتی لحاظ شود.
سوم، جایگزین کردن تولید برق از انرژی هسته‌ای با تولید برق از زغال سنگ (و تا حدودی از گاز) میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را افزایش خواهد داد. این مغایر با اهداف اعلامی آلمان در حوزه تغییرات اقلیمی و وجهه‌اش به عنوان یک رهبر در مبارزه با گرمایش جهانی است. این مغایرت به وضوح اعتبار برلین در این حوزه را تضعیف می‌کند. در چارچوب بحران کنونی در حوزه انرژی و در چارچوب اهداف آلمان و اتحادیه اروپا در حوزه سیاست‌های اقلیمی، تعطیلی نیروگاه‌های هسته‌ای باقی مانده مورد انتقاد شرکای خارجی آلمان قرار گرفته است. باید اشاره کرد که سیاست «َاتُماشتیگ» (حذف تدریجی انرژِی هسته‌ای) در عین حال برای سیستم تولید برق یکپارچه اروپا نیز پیامدهای منفی دارد. چهارم، تعطیلی سه نیروگاه باقی مانده باعث افزایش تقاضای آلمان برای واردات برق از کشورهای همسایه خواهد شد. به علاوه، تمامی سناریوهای در دسترس نشان می دهند که آلمان در نتیجه کنار گذاشتن (تقریبا) همزمان نیروگاه‌های زغال سنگ، از یک کشور صادر کننده برق به کشوری وارد کننده تبدیل خواهد شد. جالب تر این که، آلمان برای واردات برق، به طور خاص به فرانسه وابسته است که 75 درصد برقش را در نیروگاه‌های هسته‌ای تولید می‌کند. «اتماشتیگ» آلمان بدون دسترسی گسترده به برق تولیدی فرانسه امکان پذیر نخواهد بود. برلین به دلیل خرابی مکرر رآکتورهای فرانسه در سال 2022 و کاهش سریع واردات برق از فرانسه تصمیم گرفت که عملیات تعطیلی سه نیروگاه هسته‌ای باقی مانده خود را طولانی‌تر کند. قرار بود این نیروگاه‌ها به عنوان یک گزینه پشتیبان در سیستم تولید برق در فصل زمستان خدمت کنند.
و مورد آخر این که، اغلبِ تحلیگران آلمانی خاطرنشان می‌کنند که کنارگذاشتن برق هسته‌ای تاثیری منفی در بهای برق خواهد داشت. زیرا برق ارزان‌تری که در نیروگاه‌های هسته‌ای تولید می‌شد با برق گران‌تری جایگزین خواهد شد که در نیروگاه‌های زغالی و گازی تولید می‌شود. مشخص نیست که این افزایش هزینه به چه اندازه خواهد بود. باید به این موضوع اشاره شود که این روند محدود به آلمان نخواهد بود و همسایگانش را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
عدم حذف کامل انرژی هسته‌ای
تعطیلی نیروگاه‌های برق هسته‌ای به معنای پایان قطعی بخش هسته‌ای در آلمان نیست. به این معنا هم نیست که مساله انرژی هسته‌ای از مباحث عمومی در آلمان حذف خواهد شد. قانون «اتماشتیگ» تاسیسات غنی سازی اورانیوم در گرونو و لینگن را که به تولید میله‌های سوخت هسته‌ای (تحت کنترل شرکت فراماتم فرانسه) می‌پردازند، شامل نمی‌شود. این تاسیسات به فعالیت‌شان در سال‌های پیش رو ادامه خواهند داد و محصولات شان را به نیروگاه‌های برق هسته‌ای در فرانسه، بلژیک و انگلیس ارسال خواهند کرد. مخالفان انرژی هسته‌ای اخیرا این شرکت‌ها را هدف گرفته و خواستار تعطیلی آنها شده‌اند.
به علاوه، دانشگاه‌های آلمان قصد دارند به آموزش مهندسان فن‌آوری هسته‌ای و انجام تحقیقات درباره فن‌آوری‌های جدید به ویژه در زمینه همجوشی هسته‌ای ادامه دهند. در سال‌های پیش رو، تلاش‌ها برای تعیین مکان نهایی یک مخزن زباله رادیواکتیو، همچنان موضوعی داغ در محافل عمومی آلمان خواهد بود. تحولات اخیر نشان می‌دهد که روند پرزحمت انتخاب این مکان بار دیگر به تعویق افتاده است. این بدان معناست که سوخت هسته‌ای مصرف شده همچنان برای چندین دهه در تاسیساتی موقت انبار خواهد شد. به علاوه، روند برچیدن نیروگاه های هسته‌ای خاموش شده دست کم به پانزده سال زمان نیاز خواهد داشت.
ترجمه: شورای راهبردی روابط خارجی
