به گزارش “راهبرد انرژی”، دکتر «مهدی حبیبی خراسانی»، مدیرعامل پتروپالایشگاه ابوالفارس در گفت‌وگویی ، دیدگاههای خود را در خصوص موانع سرمایه گذاری و سرمایه پذیری در کشور مطرح کرد. به باور وی، آمارها حاکی از فرار سرمایه‌ها بوده و تجربه سرمایه‌گذاری مردم در بورس، دلسردکننده بوده‌است. لذا، سرمایه‌گذاران عطای سرمایه‌گذاری را به لقایش بخشیده‌اند. به نظر این فعال اقتصادی بخش خصوصی، طولانی شدن زمان اجرای پروژه منجر به مستهلک شدن آن می‌شود و در این میان تحقق پشتیبانی و مانع‌زدایی از تولید، نیازمند مسوولان باجسارت و مصمم است و نهادهای نظارتی باجسارت و مدبر هم باید از سرمایه‌گذاران واقعی حمایت کنند. وی با انتقاد از نگاه واردات محور دولتهای قبل در اقتصاد کشور، خواستار بازگرداندان اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری با انتشار اوراق برای پروژه‌های پالایشی و پتروشیمی شد.
آمارها حاکی از فرار شدید سرمایه‌هاست
حبیبی خراسانی، در خصوص تشدید فرار سرمایه ها از کشور اظهار داشت: مدام در رسانه‌ها بیان می‌شود که ایران بزرگترین دارنده ذخایر نفت و گاز دنیاست یا از نظر منابع معدنی غنی است و وسعت پهناوری دارد که گوش همه مردم به آن آشناست، ولی بزرگترین سوال مردم اینست که با این همه ذخایر و منابع، چرا وضعیت اقتصادی‌مان وخیم است. وقتی مسائل اقتصادی را بررسی می‌کنیم به پارامتر بزرگی به نام وجود فرهنگ سرمایه‌پذیری در کشور می‌رسیم، امری که به بوته فراموشی سپرده شده‌است. به نظر من و همه کارشناسان و تولیدکنندگان اقتصادی، سرمایه‌گذاری از سخت‌ترین کارهاست. اگر شما سابقه و میزان سرمایه‌گذاری در ایران را بررسی کنید به طور محسوس می‌بینید که در دو دهه اخیر چه میزان سرمایه‌گذاری شده و چه میزان خارج شده‌است. آخرین آمارها می‌گوید که بیش از دو دهه است که سرمایه‌ها از ایران گریزان شده‌اند. در دولت قبل، قانونی وضع شد مبنی بر اینکه هر فرد خارجی 250 هزار دلار در ایران سرمایه‌گذاری کند، اقامت پنج‌ساله ایران را دریافت می‌کند ولی هیچ سرمایه‌گذار خارجی از این امر استقبال نکرد. لذا باید این موضوع مورد کارشناسی و موشکافی قرار گیرد.
تجربه سرمایه‌گذاری مردم در بورس، دلسردکننده بوده‌است
مدیر عامل پتروپالایشگاه ابوالفارس در خصوص تاثیر موانع نظام بوروکراسی کشور بر سرمایه گذاری افزود: در واقع ما در کشورمان نوعی از چیدمان و رفتارها را داریم که اجازه سرمایه‌گذاری را نمی‌دهد مثلاً در خود مناطق آزاد و ویژه هم امکان جذب سرمایه نداریم که باید این مساله را تحلیل کنیم. در بحث جذب سرمایه‌های مردمی هم می‌بینیم به جای اینکه هدفمند و اصولی باشد این سرمایه‌ها سر از بازارهای سفته‌بازی و غیرمولد همچون خودرو، مسکن و زمین، ارز، سکه و طلا در می‌آورد. تجربه سرمایه گذاری مردم در بورس متاسفانه دلسردکننده بوده‌است.
سرمایه گذاری مردم در بازر سفته بازی ایجاد تورم و ناامنی اقتصادی می‌کند و برای کشور هزینه‌زاست. امروز مردم ایران بالغ بر 40 میلیارد دلار ارز در خانه‌هایشان دپو کرده‌اند یا مثلا شاهد دپوی خودرو، سکه و طلا و غیره هستیم. متاسفانه بورس هم یک تهدید برای سرمایه‌گذاری مردم شده‌است. در همین حال در نگاهی به کشورهای همسایه مثل کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌بینیم که در دهه‌های اخیر بیشترین میزان سرمایه‌گذاری به خاطر اجتناب از بوروکراسی پیچیده اداری جذب شده‌است چرا که رفتار و زیرساخت خود را به عنوان یک کشور سرمایه‌پذیر کاملا موجه کرده‌اند. این امر منجر به تثبیت ارزش و پشتوانه پول ملی این کشورها در چند دهه اخیر شده در حالی‌که مردم ما حسرت آن را می‌کشند.
سرمایه گذاران عطای سرمایه‌گذاری را به لقایش بخشیده‌اند
این فعال اقتصادی در خصوص اینکه چرا شعار پشتیبانی و مانع زدایی از تولید عملیاتی نشده‌است گفت: سالهاست که مقام معظم رهبری هر ساله شعار سالشان در خصوص تولید است که به بحث سرمایه‌گذاری بر می‌گردد. اگر یک سرمایه‌گذار ایرانی بخواهد چه در صنایع بزرگ و چه کوچک سرمایه‌گذاری کند با معضلات بسیار بزرگی مواجه می‌شود و انگار به گونه‌ای امور چیدمان شده که سرمایه‌گذاری یک کار سخت به نظر برسد. دولتهای قبل قولها و وعده وعیدهای زیادی داده‌اند که مثلا امضاهای طلایی و بوروکراسی زائد را حذف می‌کنیم اما در عمل سرمایه‌گذار بیشترین اذیت را متحمل شده و کار به جایی می‌کشد که بعضاً عطای سرمایه‌گذاری و تولید را به لقایش می‌بخشد.
طولانی شدن زمان اجرای پروژه منجر به مستهلک شدن آن می‌شود
حبیبی خراسانی با تاکید بر اینکه مسوولان باید ارزیابی کنند که چه اقداماتی برای تسهیل سرمایه‌گذاری انجام داده‌اند، ادامه داد: وقتی فعالیت یک سرمایه‌گذار ربطی به برخی ادارات ندارد و از وی مدارک می‌خواهند تا مجوز بدهند جای سوال دارد که باعث تطویل پروژه می‌شود. چرا باید بخش خصوصی به تمان ارگانهای کشور مطالعات اقتصادی پروژه‌اش را ارائه کند. این رویه به گونه‌ای است که گاهی به سمت سهم‌خواهی و سهم‌دهی و اتفاقات ناگوارتر می‌انجامد. متاسفانه ارگانهای غیر مرتبط جلوی پیشرفت پروژه را می‌گیرند و طولانی شدن زمان اجرای پروژه عملا باعث مستهلک شدن آن می‌شود. لذا هیچ سرمایه‌گذرای رغبتی برای انجام کار ندارد. یا مثلا پس از بهره برداری با مسائل و مشکلاتی از سوی سازمان تامین اجتماعی، سازمان امور مالیاتی و غیره مواجه می شود که انگیزه کار را می گیرد. یا مثلا می بینیم که برخی از کارخانجات صنعتی به خاطر محاسبات اشتباه مالیاتی و ایجاد مشکلات، باعث تعطیلی آن شده اند.
تحقق پشتیبانی و مانع‌زدایی از تولید، مسوولان باجسارت و مدبر می‌خواهد
مدیر عامل پتروپالایشگاه ابوالفارس با تصریح بر اینکه بایستی زیرساخت مطلوب و فرهنگ سرمایه‌پذیر و عزم راسخ برای حل مشکلات وجود داشته باشد، افزود: اگر فرهنگ سرمایه‌پذیری وجود نداشته باشد، بعید می‌دانم ارزش واقعی پول ملی تثبیت شود. باید دلایل فرار سرمایه مردم و هدایت آن به سمت خرید ملک و زمین در کشورهای دیگر بررسی شود تا خبرهای ناگوار بحث خروج سرمایه منازل در سایر کشورها باید حتما بررسی شود که چرا این سرمایه‌ها در راستای پشتیبانی از تولید قرار نمی‌گیرد، در نتیجه تحقق پشتیبانی و مانع‌زدایی از تولید نیاز به تصمیم محکم و جسارت مسوولان و مدیران در جذب سرمایه‌های مردمی دارد.
نهادهای نظارتی از سرمایه‌گذاران واقعی حمایت کنند
این سرمایه‌گذار بخش خصوصی در پایین دستی نفت و گاز اعلام کرد: مضافاً به خاطر تبلیغات منفی در واگذاری‌ها و خصوصی‌سازی‌های شرکت‌های دولتی، مردم نگاه مثبتی به سرمایه‌گذاران ندارند. به‌هرحال تعداد کمی ممکن است وجود داشته‌باشند که از این امر سوء استفاده کرده‌باشند ولی آیا همه سرمایه‌گذاران اینگونه‌اند. قطعاً خیر. لذا از نهادهای نظارتی تقاضا می‌کنم همانگونه که نقش سازنده‌ای در پیشگیری و کشف تخلفات دارند، بیایند و افرادی را که فداکارانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و علیرغم موانع و مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی بر سر راه کارشان، جانانه ایستادگی می‌کنند، شناسایی نموده و مورد حمایت قرار دهند. وقتی سرمایه‌گذاری نباشد، تولید و ارزش افزوده‌ای هم وجود نخواهد داشت و تنها گذاشتن سرمایه‌گذاران واقعی که قصد تولید دارند باعث وارد آمدن بزرگترین ضربه به اقتصاد کشور در نتیجه عدم سرمایه‌گذاری می‌شود.
لذا از دولت مردمی سیزدهم درخواست می‌کنم به قضیه سرمایه‌گذاری ورود نموده و مشکلات سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری کشور را حل کند تا شاهد خروج سرمایه‌های مادی و انسانی نباشیم و از آنها در راستای ایجاد ارزش افزوده بیشتر منابع خدادی و جلوگیری از خام فروشی استفاده کرده و مشکلات کشور را با تولید ملی مرتفع کنیم.
نگاه واردات محور دولتهای قبل به اقتصاد کشور صدمه زده‌است
حبیبی خراسانی در خصوص اینکه با توجه به ابهام اقتصاد کشور فرار سرمایه به لایه‌های پایین جامعه رسیده و رفتن را بر ماندن ترجیح می‌دهند گفت: حقیقت تلخی است که از شنیدن و جواب دادن به آن باید بترسیم چرا که این پدیده هر روز گسترده تر می‌شود. البته دلایل آن واضح است و نمی‌توان کتمان کرد. وقتی فردی در چند سال گذشته 100 میلیون سرمایه نقدی داشته‌است و امروز ارزش سرمایه اش به 10 میلیون تومان رسیده‌است، نمی‌توان توقع داشت که بیاید سرمایه‌گذاری مولد بکند. تجربه تلخ سرمایه‌گذاری مردم در بورس باعث شده که خروج سرمایه و نخبگان را رقم بزند. دولت جدید نیاز به یک تصمصم جدید است تا اطمینان را به مردم برگرداند که بتوانند با آسودگی سرمایه‌گذاری نموده و از خروج سرمایه برای آبادانی کشورهای دیگر خودداری کنند.
البته تصمیم سختی است که دولت باید بگیرد. نگاه دولتهای قبل به مقوله اقتصاد یک نگاه واردات محور بوده‌است لذا تمام ظرفیت‌ها و قوانین مربوطه در حمایت از واردات خلاصه شده‌است. مضافاً اقتصاد دلالی هم به سرمایه‌گذاری آسیب رسانده و باعث فروپاشی نظام تولید کشور شده‌است. وقتی واردات دسته بیل و نخ دندان و امثالهم تخصیص ارز دارند قطعاً صنعت داخلی نابود می‌شود.
بازگرداندان اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری با انتشار اوراق برای پروژه‌های پالایشی و پتروشیمی
مدیر عامل پتروپالایشگاه ابوالفارس در خصوص اینکه چگونه می‌توان اعتماد مردم به سرمایه‌گذاری را برگرداند اظهار داشت: دولت سیزدهم بایستی یک چرخش و دگردیسی در قوانین به سمت حمایت از تولید و صادرات داشته باشد. وجود زنجیره‌ای از مدیران و مسوولان مصمم مدبر و جسور برای حمایت از صنایع مولد و اشتغال‌زایی با توجه به حجم نقدینگی بالای کشور یک امر ضروری و محتوم است. انتشار اوراق با هدف جذب سرمایه‌های مردمی در پروژه‌های پالایشی و پتروشیمی می‌تواند این اطمینان را در مردم به سرمایه‌گذاری هدفمند ایجاد کند که چرا اصل پول و سودشان تضمین شده‌است.
البته نقش تحریم‌ها هم در این میان بی‌تاثیر نیست اما آنچه تجربه نشان داده با توجه به دارایی مواد اولیه و منابع عظیم سرمایه‌های انسانی، دانش و فناوری، توان خنثی‌سازی تحریم‌ها را داریم. این مورد را هم نباید غافل بشویم که تحریم‌های داخلی را هم باید از سر راه تولید و سرمایه‌گذاری برداریم.
