به گزارش “راهبرد انرژی“،یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهایی که دنیا در قرن اخیر با آن مواجه شده است، تغییرات آب و هوایی است، بطوری که در سال‌های اخیر سازمان ملل، موضوع تغییرات آب و هوایی را جزو ده پدیده‌ای که تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی می‌باشند قرار داده است.
از طرف دیگر، بر اساس شاخص‌های مذکور در کنوانسیون تغییر آب و هوا، کشور ایران جزو کشورهایی است که تمامی شاخص‌های آسیب‌پذیری را دارا بوده و یکی از آسیب‌پذیرترین کشورهاست.
کشورمان افزون بر اثرپذیری از آسیب‌های مستقیم ناشی از تغییرات آب و هوایی نظیر کاهش نوع و مقدار بارش، افزایش خشکسالی، سیل و طوفان؛ بدلیل تمرکز اقتصاد کشور بر درآمدهای نفت و گاز از اثرات سیاست‌های بین المللی حوزه تغییر اقلیم نیز آسیب‌پذیر است که از ان به اثرات اقدامات مقابله‌ای یاد می‌شود. این موارد به طور کلی عبارتند از:
1- کاهش درآمدهای نفتی در اثر کاهش تقاضای نفت در بازارهای جهانی بدلیل توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش کارایی انرژی و توسعه منابع بی‌کربن نظیر هیدروژن
2- کاهش درآمدهای صادراتی محصولات پتروشیمی در اثر کاهش رقابت‌پذیری و حاشیه سود محصولات پتروشیمی صادراتی بدلیل اخذ مالیات کربن
با توجه به وضعیت کنونی منابع طبیعی و زیستی کشور و نیز تهدیدهای اقتصادی پیشرو در اثر اقدامات مقابله‌ای، تدوین راهبردهای کلان و راهکارهای مناسب برای مدیریت آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا بمنظور بررسی تأثیرپذیری صنعت پتروشیمی از سیاست‌های تغییرات اقلیمی و تدوین راهبردها، پروژه “تدوین برنامه استراتژیک مدیریت کربن در شرکت ملی صنایع پتروشیمی” در سال 1400 توسط مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت ملی صنایع پتروشیمی تعریف و اجرا شد.
اهداف اصلی پروژه شامل؛ محاسبه میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای صنعت پتروشیمی در حال حاضر، صحت و دقت آن و پیش‌بینی روند انتشار آن در سال‌های آتی در اثر برنامه‌های توسعه این صنعت، میزان کاهش انتشار قابل‌دستیابی و روش‌های اجرای آن، تعیین هزینه حاشیه‌ای اقدامات کاهش انتشار، پیش‌بینی وضعیت اقلیمی مناطق پتروشیمی در سال‌های آتی و شناسایی و برنامه¬ریزی برای کاهش آسیب های تغییرات اقلیمی و استفاده از فرصت های بین المللی جهت اجرای اقدامات کاهش انتشار و سازگاری نام برد.
در این پژوهش، وضعیت و میزان انتشار پتروشیمی¬های در حال بهره برداری و طرح های آتی پتروشیمی (برنامه سال 1400 و 1401، برنامه هفتم و هشتم توسعه) به تعداد 106 مجتمع ارزیابی شد.
نتایج مطالعه نشان داد که میزان کل انتشار گازهای گلخانه ای در صنایع پتروشیمی کشور از مقدار حدود 37 میلیون تن معادل دی¬اکسید کربن در سال 1399 گذر کرده و با روند افزایشی به حدود 100 میلیون تن معادل دی¬اکسید کربن در چشم انداز 2035 (1414)، بر اساس برنامه‌های کنونی توسعه صنعت پتروشیمی خواهد رسید.
برآورد شد با اجرای راهکارهای بهینه¬سازی مصرف انرژی (186 راهکار بررسی شده در مجتمع¬ها) و بازیافت گازهای ارسالی به فلر، می توان از انتشار سالانه 6 میلیون تن گاز گلخانه‌ای (تجمیعی 59 میلیون تن در دوره 10 ساله تا افق 2030) جلوگیری کرد که در بخش صنعت پتروشیمی، کاهش انتشار 5 درصدی نسبت به سناریوی پایه در سال 2030 حاصل می شود و نگرانی‌های موجود در اجرای تعهدات کاهش انتشار تحت توافقنامه پاریس در این رابطه برای این صنعت وجود ندارد و در بسیاری موارد می توان از حمایت های بین المللی محیط زیستی برای اجرای تعهدات کاهش انتشار و سازگاری با تغییر اقلیم نیز استفاده کرد.
در این جلسه افزون بر نمایندگان همه مدیریت های شرکت ملی صنایع پتروشیمی، نمایندگان شرکت ملی نفت، شرکت ملی گاز، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی، پژوهشگاه صنعت نفت، سازمان محیط زیست و دانشگاه شریف حضور داشتند.
