به گزارش “راهبرد انرژی”،شرکت ملی گاز ایران با انتشار گزارشی، در خصوص اثرات اصلاح تعرفه‌ها در کاهش مصرف گاز بخش خانگی، آماری رسمی ارائه کرد. متن این گزارش بدین شرح است:
الگوی مصرف
بطور کلی، هر ساختمان نیاز گرمایشی مشخصی با شاخص‌هایی تعیین‌شده دارد که ما این شاخص‌ها را در قالب اقلیم هواشناسی در نظر می‌گیریم و در هر اقلیم می‌توان گفت نیاز گرمایشی بصورت یک عدد متوسط قابل احصا هست و بر مبنای الگوی مصرفی که تاکنون داشتیم، پله سوم اقلیم‌های مختلف به‌عنوان مصرف عادی تلقی می‌شود.
به‌عنوان مثال، مسکنی را به متراژ 100 مترمکعب در نظر بگیرید؛ در حالت عادی افراد داخل این خانه، هم آب گرم برای بهداشت نیاز دارند و هم آب گرم برای طبخ غذا و هم وسیله‌ای برای گرمایش. بر اساس استاندارد، حدود 3 مترمکعب گاز برای انجام این امورات مورد نیاز یک خانوار به صورت 24 ساعته لازم و کافی است.
برای بخش گرمایشی هم برای همان 100 مترمربع، مکانیزمی از نظر محاسباتی بر مبنای مبحث ماده 19 وجود دارد، ولی از نظر عملیاتی بر اساس متوسط سرانه اگر تهران را مثال بزنیم، پله 3 ما که معادل 400 مترمکعب است، روزانه حدود 15 تا 17 مترمکعب گاز مصرفی برای این اقلیم در سردترین زمان ممکن در نظر گرفته می‌شود.
بنابراین، سرجمع اگر 18 مترمکعب (15 مترمکعب گرمایشی و 3 مترمکعب بهداشتی و …) را در نظر بگیریم، در ماه عددی به دست می‌آید که از 400 مترمکعب خیلی بالاتر نیست. اگر به سمت آپارتمان‌ها برویم، از 6 وجهی که در آپارتمان‌ها وجود دارد، که گاهاً شاید یک وجه هم بیشتر در مجاورت هوای آزاد نباشد ولی اگر دو یا سه وجه هم در مجاورت هوای آزاد باشد، مصرف 400 مترمکعب به اندازه مورد نیاز هم برای گرمایش و هم برای پخت و پز برای اقلیم 3 کفایت می‌کند.
مشترکین پرمصرف
حدود 76.1 درصد کل مصارف ما در بخش خانگی، در سه پله اول قرار دارند؛ ما معمولاً تا سه پله را به دلایلی که ممکن است مانند خانه‌های روستایی دارای استانداردهای مناسب ساخت‌وساز نباشند، در این دسته در نظر می‌گیریم؛ درست است که پرمصرف هستند ولی ما محدودیتی برای این‌ها قائل نمی‌شویم چون نمی‌توانند استانداردها را رعایت کنند. (مشکل ساختمانی است)
ولی در 6 پله آخر که حدود 3.4 درصد مشترکین ما را تشکیل می‌دهند، این‌ها قطعاً پرمصرف هستند؛ چراکه قطعاً دارای استخر، جکوزی، سونا و … تجهیزاتی در منزل هستند که خارج از عرف است؛ از این رو در پله‌های 7 به بالا قرار می‌گیرند.
از شاخص‌های مشترکین پرمصرف ما می‌توان به دو شاخص مهم اشاره کرد؛ یکی این که زیربنای بیش از حد متعارف و به تبع آن، گرمایش برای بخش‌های غیرقابل استفاده دارند که این‌ها را در منطقه پرمصرف قرار می‌دهد، ضمن این که در مورد دوم، از امکانات و رفاهیات متعارف هم استفاده نمی‌کنند. (استفاده از استخر، جکوزی و …)
اثرات اصلاح تعرفه‌ها
پس از مصوبه هیأت دولت که از اول آذرماه اجرایی شد، برای مشترکینی که شروع مصرف‌شان از همان اول آذرماه بوده، گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که تعدادی از مشترکین به پله‌های پایین‌تر راه پیدا کرده، به عبارتی رعایت الگوی مصرف و یا مصرف بهینه در پله‌های بالاتر را در دستور کار خود قرار دادند و به این ترتیب، حدود 0.5 درصد به سه پله اول مهاجرت کردند و همان‌طور که می‌دانید هر یک درصد صرفه‌جویی، علاوه بر پاداش مالی 3 درصدی، کاهش مصرف گاز را نیز به همراه دارد.
ولی مساله حائز اهمیت در تعرفه‌ها، در پله‌های 7 تا 12 است که بر اساس گزارش‌ها، شاهد بودیم که 0.3 درصد از مصارف مشترکین پرمصرف افت پیدا کرده و به پله‌های 6 و پایین‌تر رفتند که مسلماً اثر ریالی آن برای این مشترکین بسیار زیادتر است؛ چراکه هر پله بالاتر با نرخ گازبهای بالاتر وقتی به سمت پله‌های پایین‌تر مهاجرت می‌کند، علاوه بر این که به اندازه 100 مترمکعب هزینه کمتری پرداخت می‌کنند، مبلغ پاداشی که به مبالغ بالاتر می‌خورد نیز بسیار بیشتر و قابل توجه‌تر خواهد بود.
این امر نشان می‌دهد، نگاه ما بر این است که پرمصرف‌ها جدیت بیشتری در این خصوص یعنی رعایت الگوی مصرف بهینه به خرج دهند تا بتوانیم از این محل و با دسترسی به گازهایی که از این محل صرفه‌جویی می‌شود، گاز بیشتری به واحدهای صنعتی و نیروگاهی تحویل دهیم تا به این ترتیب، صنعت کشور هم از رکود خارج شود.
